‘Als ik voorbeelden gebruik dan gaan studenten die kopiëren’

We geven studenten vaak complexe opdrachten als het maken van een reflectieverslag, het opstellen van een advies of het voeren van een salesgesprek etc. Voor studenten is het meestal de eerste keer dat zij zich aan een dergelijke opdracht wagen. Meestal hebben ze geen idee of beeld van het gevraagde beroepsproduct (waar ga of moet ik naartoe?). Hoe complexer de taak, hoe moeilijker het wordt om deze inschatting te maken.

Studenten moeten weten welke kwaliteit ervan ze gevraagd wordt zodat ze goed beslagen ten ijs komen. In een eerder blog heb ik aangegeven dat daarvoor twee zaken van belang zijn: het werken met voorbeelden en het voeren van het gesprek over deze voorbeelden.

Veel docenten zijn bang dat studenten voorbeelden gaan kopiëren. Dat is een terechte zorg en dat is natuurlijk niet wat je wilt omdat de studenten dan zelf niets leren. Een oplossing kan zijn om een voorbeeld alleen in de groep te laten zien en daar uitleg bij te geven. Daarnaast heb je natuurlijk ook altijd nog een plagiaatcheck achter de hand waarmee je kopieergedrag kunt uitsluiten. Als je geen voorbeelden geeft, dan kopiëren studenten ze niet, maar zullen ze ook minder leren. Juist door voorbeelden ontwikkelen studenten kwaliteitsbesef.

Soms wil je overigens wel dat aspecten van een voorbeeld gekopieerd wordt. Denk aan een stappenplan, een procedure of een fasering. Je wilt dat studenten de systematische aanpak uit het voorbeeld zich eigen maken. Om kopieergedrag te vermijden kun je in het voorbeeld een andere inhoud laten zien.

Belangrijk is dat je ervoor zorgt dat studenten de voorbeelden niet al te letterlijk kunnen kopiëren. Bij complexe opdrachten is dit meestal het geval. Het is dan juist zaak dat je meerdere, verschillende voorbeelden deelt aangezien één voorbeeld niet volstaat omdat er niet één juist antwoord mogelijk is. Je zoekt samen met je studenten naar de gemeenschappelijke deler of diepere structuur. Je kunt daarbij de context voor de opdracht van de studenten veranderen zodat kopiëren echt lastig wordt. Een andere mogelijkheid is om vanuit een slecht voorbeeld te werken.

Werk dus met voorbeelden en bespreek deze met studenten. Dit is het meest effectief in de eerste jaren van de opleiding. Immers dan moeten studenten nieuwe kennis en vaardigheden opdoen. Hoe verder in de opleiding, hoe meer studenten zelf problemen kunnen oplossen en hoe minder voorbeelden er nodig zijn.

Ben je op zoek werkvormen hoe dit te doen? Klik dan hier